Deventer-Raalte-Ommen

Deze voormalige spoorlijn van de OLDO (Overijsselsche Lokaalspoorweg-maatschappij Deventer-Ommen) maakt een goede kans voor de titel "Meest obscure spoorlijn van Nederland". Er zijn planken vol boeken over de Haarlemmermeerlijnen geschreven, van de ook weinig succesvolle Woldjerspoorlijn resteren tenminste nog diverse fraaie stationsgebouwen, maar zowel in de literatuur als in het veld is van de OLDO maar weinig terug te vinden.

Van de spoorlijn kan dan ook met de beste wil niet worden beweerd dat hij een groot succes was. Op 1 oktober 1910 begon de door de SS met stoomtractie uitgevoerde passagiersdienst. Nog geen 25 jaar later, op 1 januari 1935, werd de lijn door de overheid genaast. Op 15 mei van datzelfde jaar werd de dienst, zowel voor goederen als reizigers, geheel gestaakt. Dit in tegenstelling tot veel andere lijnen waar tenminste een gedeelte nog in gebruik bleef voor de goederendienst. De lijn werd waarschijnlijk vrij snel hierna opgebroken.

Het voornaamste probleem van de lijn was wel, dat er geen plaatsen met veel inwoners of fabrieken aan de lijn lagen, afgezien van Deventer, Raalte en Ommen die al een rechtstreekse verbinding met Zwolle hadden. Het aantal treinen dat op een dag reed was dan ook niet bijzonder groot: in 1932 reden er op werkdagen slechts vier treinen in beide richtingen, op zondagen zelfs maar drie. Toen overal de autobus in opkomst kwam, was het snel bekeken met deze spoorlijn.

Een rit naar Ommen begon ook vroeger in het nu nog bestaande stationsgebouw van Deventer. De lijn van de OLDO begon hier bij een zakspoor aan de noordkant van het perron, net zoals in Almelo met de spoorlijn naar Mariënberg vandaag de dag nog het geval is.



In Deventer is de plek waar dit zakspoor lag nog makkelijk terug te vinden. Het is namelijk weliswaar dichtgegooid maar niet geheel betegeld, zodat hier tegenwoordig een soort 'perrontuin' is te vinden. Ook aan de perron-overkapping is te zien dat hier vroeger een spoor lag. Het perron is later nog verlengd waarbij deze naar het einde toe smaller werd, aan het einde van het perron liggen er daarom wel over de volle breedte tegels.



Na vertrek uit Deventer volgde de trein naar Ommen eerst nog enkele kilometers het bestaande spoor naar Zwolle, of liep er in ieder geval parallel aan. Op dit gedeelte lag de halte 'de Platvoet', die ergens tussen 1922 en 1932 uit het spoorboekje verdween. Pas ten noorden van Deventer, zo ongeveer bij kilometer 46.2, boog de lijn af naar het oosten. Tegenwoordig liggen hier enkele voetbalvelden met ten noorden daarvan een stukje braakliggend terrein, waar niets van de spoorlijn terug is te vinden.



Vanuit de lucht is met enige moeite nog te zien, hoe de spoorlijn door de weilanden liep (klik op de foto voor een vergroting): let op de vage lijn aangegeven door de zwarte pijlen. De lijn in de linkeronderhoek is de spoorlijn van Deventer naar Zwolle.

De witte cirkel linksonder geeft de positie aan van waaruit de bovenstaande foto is genomen, de linker hoogspanningsmast daarop is op deze foto makkelijk terug te vinden. Aanvankelijk dacht ik dus dat de spoorlijn hier iets zuidelijker liep; pas later, bij het bekijken van deze foto, werd de exacte ligging duidelijk!

Zoals op de foto is te zien, loopt de lijn door een weiland (waar vanaf de grond niets van te zien is), langs de rand van een bosje waar de nodige nieuwbouw in is neergegooid, en kruist dan de Oranjelaan.
Van Ben Doedens kreeg ik een scan van een foto uit de krant, waarop de situatie van vroeger te zien is. Op deze foto liep de spoorlijn naar rechts richting Ommen, aan de overkant van het spoor moet daar het station Diepenveen Oost hebben gelegen. Links is een of andere uitspanning te zien, hier is ook tegenwoordig nog "Het wapen van Diepenveen" terug te vinden.



Hier is dezelfde kruising vandaag de dag te zien, maar dan gezien vanaf de spoorlijn kijkend in de richting van Raalte. Er zijn wel een of twee dingen veranderd in de tussentijd! Duidelijk is in ieder geval, waar de spoorlijn liep.



De steen voor de conifeer, aangegeven door de pijl, verdient het van dichterbij bekeken te worden. Met enige moeite is hierop namelijk nog de tekst "Diepenveen Oost" te lezen. Wat de precieze functie van deze steen is geweest, is niet helemaal duidelijk. Het zal gezien de grootte van de letters wel nauwelijks voor de reizigers in de trein bedoeld zijn!



Het witte gebouw rechts van het pad doet wel wat spoors aan, maar is zeker niet het oude station Diepenveen Oost. Dat lag namelijk achteraan op het grasveld dat links op de foto zichtbaar is, en is ook op deze oude ansichtkaart te zien; pas vrij recent is het gesloopt.



Een bakstenen bouwwerkje op het grasveld herinnert nog aan het spoorse verleden.